تا مدت‌های مدید وسیله ذخیره سازی سریع فقط هارد دیسک بود. ظرفیت و سرعت هارد دیسک‌ها بسیار به سرعت افزایش یافت و به وضع امروزیش رسید. خودم در روزگار باستان اولین هارد دیسکی که خریدم فقط ۲۰ مگابایت بود. یک هارد دیسک آی‌بی‌ام که موقع شروع به کار کامپیوتر صدای روشن شدنش را می‌شنیدی و بعد صدای گردش و چرخش دیسک دیگر دائم برقرار بود تا دستگاه را خاموش می‌کردی. وقتی هم دستگاه خاموش می‌شد یک صدای تق از هارد دیسک می‌آمد که وقتی از دوستان واردتر در موردش پرسیدم گفتند که آی بی ام با یک تکنولوژی انقلابی، هد هارد دیسک را پارک می‌کند و این صدای پارک کردن هد است. هاردهای قبل از این انقلاب آی‌بی‌ام وقتی دستگاه را خاموش می‌کردید هد خواندن و نوشتن را در هر جایی که مستقر بود رها می‌کردند!!! و این باعث می‌شد که اگر دستگاه تکان می‌خورد سر هد به محیط ذخیره بخورد و روی آن خط و نقطه و خراش ایجاد کند. همین هارد انقلابی وقتی که اطلاعات را می‌خواندی یا می‌نوشتی صدای اضافه ایجاد می‌کرد. بعد از مدتی کار کردن صداها بیشتر و بیشتر شد و بعد با به کار انداختن یک برنامه خدماتی که فکر می‌کنم یکی از برنامه‌های نورتن بود، معلوم شد که هارد من بدسکتور پیدا کرده است. برنامه نورتن خدمتی که کرد آن بود که سکتورهای بد را از دور خارج کرد و کاری کرد که دیگر روی این بخش خراب خواندن و نوشتن صورت نگیرد. در نهایت یک روز هارد دیسک من زرتش قمصور شد و به ابدیت پیوست. بی خبر و بی اخطار و تمام اطلاعاتم را هم با خود به زباله‌دان تاریخ تکنولوژی فرستاد – تا سه روز خون گریه می‌کردم!

هارددیسک‌های امروزه تکنولوژی‌شان خیلی بهتر شده و سریع‌تر شده‌اند و امن‌تر! حتی می‌گویند اگر یک هارد دیسک خوب داشته باشید و با آن خوب کار کنید عمرش ابدی است. البته که این حرف بیش از حد اغراق آمیز است زیرا هر چیزی که بچرخد و بگردد بالاخره مستهلک و کم دقت و خراب می‌شود. اما الان خراب شدن هارد به زیادی قدیم اتفاق نمی‌افتد. شرکت‌هایی بودند که به خاطر خراب شدن هارد دیسکشتان تمام اطلاعات حسابداری‌شان از بین رفت و به همین سبب ورشکست شدند. باورتان می‌شود که ما چنین دورانی را گذراندیم؟

هارددیسک‌های امروزی هر چند که سریع‌اند ما در کامپیوترهای امروزی کندترین قطعه‌ها محسوب می‌شوند و شما هیچوقت این را درک نمی‌کنید تا وقتی که یک حافظه SSD در سیستم‌تان نصب کنید، سیستم را روشن کنید و بعد بالاآمدن سیستم عامل را ببینید. به قدری سریع بالا می‌آید که فکر می‌کنید خواب می‌بینید. کسانی که از نرم‌افزارهای اداری استفاده می‌کنند همین مقدار از بهبود کیفیت را متوجه می‌شوند. اما وقتی گرافیست باشید یا با نرم‌افزارهای سه بعدی یا بازی‌های امروزی سروکار داشته باشید خیلی بیشتر از این حرف‌ها خیر خواهید دید و از بهبود سرعت و کیفیت انجام کارها لذت خواهید برد.

تا همین چند سال پیش خیلی از مسئولان و مدیران مرتبط با کامپیوتر و فن‌آوری اطلاعات به حافظه SSD بدگمان بودند و فکر می‌کردند که غیرقابل اعتماد است و سربزنگاه ممکن است دستشان را توی پوست گردو بگذارد و اطلاعاتشان را به باد فنا بدهد. اما این جور فکرها مال قدیم است. این روزها حافظه‌های پرظرفیت SSD همه جوره امتحان خودشان را پس داده‌اند. اگر سراغ سایت‌هایی که این جور چیزها را شرح می‌دهند بروید مقاله‌های درازی را می‌بینید که سرتان را درد می‌آورند از بس به جزئیات نامربوط فنی و فیزیکی و تاریخچه این ابزار می‌پردازند. یک کلام این‌حرف‌ها به هیچ دردی نمی‌خورد جز اتلاف وقت خواننده. نکته‌هایی را که برایتان شرح می‌دهم لب و خلاصه مطالبی است که برای انتخاب حافظه SSD‌ به آن نیاز دارید.

حافظه SSD قابل اطمینان است. هر که می‌گوید قابل اطمینان نیست اطلاعاتش کهنه است. اگر حافظه SSD را از نزدیک دیده باشید مشاهده می‌کنید که هیچ چیز متحرکی در آن نیست. یک تکه مدار با دو سه تا تراشه حافظه که اگر از دستتان بیفتد هیچ بلایی به سرش نمی‌آید. اما اگر یک هارد دیسک از دستتان به زمین بیفتد باید برایش فاتحه بخوانید.

SSD قدیمی نخرید. هر چه جدیدتر باشد قابل اطمینان‌تر و ضدضربه‌تر است. نام انواع معروفش را از یک فروشنده باوجدان‌دار!!! می‌توانید بپرسید. مارک‌هایی که نام و نشانی ندارند یا قدیمی‌اند یا پرت. اگر فروشنده گفت این هم به همان خوبی است قبول نکنید. مگر خودتان شناخت داشته باشید.

SSD‌ به دلیل گران‌تر بودن با حجم‌ها و ظرفیت‌های کمتر در بازار عرضه می‌شود. اما یک SSD با حجم کم حتی با ۱۲۰ گیگابایت هم ارزش خریدن دارد. من به عنوان کسی که صدها برنامه روی دستگاهم نصب کرده‌ام و از همه‌شان هم مثل درازگوش کار می‌کشم خدمتتان اعلام می‌کنم که مدت‌ها طول کشید تا نیازم از ۱۲۰ گیگابایت بیشتر شد و ناچار شدم به خریدن یک حافظه SSD با ظرفیت ۲۵۶ گیگابایتی. به هیچ عنوان خریدی بیش از این ظرفیت را توصیه نمی‌کنم. چون قیمت‌ها دارد پایین می‌آید و اصولا در آینده همه سراغ SSD خواهند رفت. پول بیخود چرا بدهید. هر وقت نیازش را داشتید می‌خرید.

دوام کاری SSD بر خلاف شهرت بدی که در روزهای اول داشت امروز بسیار خوب است. خلاصه قضیه این است که SSD خانه‌های حافظه کنار هم دارد که در آن‌ها می‌نویسید و پاک می‌کنید. این خانه ظرفیت نوشتن و خواندن محدودی دارند. مقدار این محدودیت را چند تا سازندگان به شکل‌های مختلف برای تصمیم‌گیرندگانشان تشریح می‌کنند تا مدلی برای تصمیم‌گیری ایجاد کنند.

سامسونگ می‌گوید که SSD این شرکت طوری ساخته شده که بتواند نوشته شدن ۱۵۰ ترابایت اطلاعات را پیش از خراب شدن تضمین و تحمل کند. ۱۵۰ ترابایت حجم بسیار بزرگی است. شما اگر روزانه ۱۰ تا ۳۵ گیگابایت اطلاعات روی حافظه بنویسید بسیار کار بزرگی کرده‌اید ولی حالا بگو ۴۰ گیگ قرار است هر روز بنویسد. در این صورت ۵ سال طول می‌کشد تا حافظه SSD به آستانه خرابی برسد. من خودم در کار نوشتن هستم می‌دانم که بازدهی نویسندگی چقدر است. بنابراین خیالاتتان راحت‌جات باشد. شاید ده سال طول بکشد تا حافظه SSD خراب شود. دیگران هم کم و بیش همین مقدار دوام دارند.

از آن گذشته برخی شرکت‌های مستقل هستند که این ابزارها را خودشان امتحان می‌کنند و کاری به تعریف و تمجیدهای سازنده هم ندارند. یکی از این شرکت‌ها که مقرش هم در آلمان است حافظه‌های SSD‌ را زیر بار خواندن و نوشتن متوالی قرار داده و به کمک برنامه‌نویسان و متخصصانش از آن‌ها حسابی کار کشیده و به نتیجه اعجاب آوری هم رسیده است. غالب حافظه‌ها SSD خیلی بیشتر از چیزی که شرکت‌شان مدعی بوده، دوام آورده‌ و حداقل دو و نیم برابر بیشتر کار کرده‌اند. از آن گذشته بعد از همان پنج سال اصلا خودتان هاردتان را دور می‌اندازید و یکی که مال همان زمان است می‌خرید که حتما صدبرابر بهتر و ده برابر ارزان‌تر و هزار برابر امن‌تر است.

از جانب دیگر مزایایی که با استفاده از SSD‌ به آن میرسید با دوران قبلش قابل مقایسه نیست. می‌بینید  که ویندوز ده، فرت – ببخشید منظورم زرت بود – بالا می‌آید، فتوشاپ مثل برق فیلتر را اعمال می‌کند، ایلوستریتور دیگر هنگ نمی‌کند و خرابی نمی‌دهد و ایندیزاین تازه خودش را نشان می‌دهد. خود من فکر می‌کردم که ایندیزاین در تمام دنیا همان‌جوری کار می‌کند که در دستگاه من دارد عمل می‌کند. اما وقتی حافظه SSD نصب کردم ایندیزاین شروع به پرواز کرد و چنان راحت شدم که نگو و خودم را سرزنش کردم که چرا قبلا نقش هارد سریع را نادیده گرفته بوده‌ام و یک کمی سرمایه گذاری روی سرعت کارم نکرده بودم.

یک مزیت باحال دیگر حافظه SSD آن است که اصلا صدا ندارد. آن‌ها که در محیط‌های بدون صدا کار می‌کنند می‌فهمند که صدا نداشتن چقدر خوبه! در ضمن حافظه SSD به یک‌پارچه سازی هم هیچ احتیاجی ندارد و راستش یک‌پارچه سازی آن از عمرش کم هم می‌کند.

تنها عیبی که به SSD این روزها می‌گیرند آن است که اگر زیر ضربه سختی قرار بگیرد برگرداندن اطلاعاتش خیلی سخت است. خوب این حرف شاید درست باشد اما شما اطلاعاتتان را نباید روی SSD بگذارید. باید راه به راه از آن‌ها پشتیبان بگیرید و از کامپیوتر خارج کنید یا روی درایو خارجی بگذارید یا روی حافظه ابری نگه دارید آن‌هم چند نسخه! تا بلایی سرتان نیاید. از آن گذشته اطلاعات هارد معمولی هم خیلی خوب بر نمی‌گردد و هزینه و مشکل زیادی دارد.

بنابراین گرافیست‌های گرامی و سایر کسانی که نیاز به سرعت کامپیوترتان دارید، اگر هارد SSD‌ ندارید گلوگاه کار شما همین است و سرعت کارتان را همین پایین می‌آورد و جانتان را به لب می‌رساند. خودتان را به یک هارد SSD خوب با ظرفیت ۱۲۵ تا ۲۵۶ گیگابایت مهمان کنید و از سرعت و کارآیی آن لذت ببرید.

HDD or SSD, what graphists should buy?

Written by: Masoud Shabahang

This post is about SDD technology and what every graphist must know about the benefits of buying SSD over HDD! without any technical terminology.