کار طراحی و نقاشی به ابزار خوب نیاز دارد. وقتی پای نقاشی دیجیتال به میان آید هم باز به ابزار خوب نیاز هست. روزگاری پیش در جایی کار می‌کردم که یک عده گرافیست افتاده بودند به جان یک کتاب صادراتی و برایش طرح می‌زدند و مطلب می‌نوشتند و نقاشی می‌کردند. همه‌شان یک ماوس گنده دستشان بود و با فتوشاپ و ایلوستریتور دوران باستان، کار می‌کردند. فکرش را بکنید با چیزی قد سنگ‌پا توی دست مچاله و توی آن کامپیوترهای کند و با آن سرعت خفه کننده طرح بزنی و عرق بریزی و فکر می‌کنی دنیا همینه دیگه! همه دنیا همین جوری کار می‌کنند. البته بیشتر دنیا این جوری کار می‌کردند و هنوز هم می‌کنند. اما این میانه یکی از گرافیست‌ها که کارش هم خوب بود روزی یک وسیله جدید با خودش به محل آن شرکت آورد تا با آن کارش را ادامه دهد. آنجا فهمیدم که بعضی هم در این دنیا می‌توانند جورهای دیگری کار کنند. اولین باری بود که من و همه دوستان دیگر آنجا چیز دیگری دیدیم که باهاش می‌شد نقاشی و طراحی کامپیوتری کرد و ماوس را کنار گذاشت. اولین قلم حساس به لمس دنیای باستان! – قضیه مال حدود ۲۵ سال پیشه!
نمایش کار این قلم روی من چنان اثر گذاشت که مدتی بعد خودم افتادم دنبال خریدن یکیش! و البته که در ایران پیدا نمی‌شد چون هم گران بود و هم ناشناخته! شانسی که آوردم آن بود که خواهرم در آمریکا از این خواست من خبردار شد و یکیش را یواشکی خرید و برایم هدیه آورد. آخ آخ! عالی بود. هدیه به این خوبی از هیچکس دریافت نکرده بودم. این‌جوری باید به مردم هدیه داد! یکی از آن قلم‌های اینتوئوس (Intuos) عالی که به پورت سریال کامپیوتر وصل می‌شد و ۲۵۶ درجه حساسیت به فشار داشت. این قلم خوبی‌های دیگری هم داشت. یکیش این که نسبت به دوران حساس بود. قلم را که گردش می‌دادی خط جور دیگری کشیده می‌شد. همچنین یک تکمه روی قلم بود که با آن به شکل میانبر می‌شد کار کرد. ته قلم هم یک بخش نرم داشت که وقتی قلم را واژگون دست می‌گرفتی می‌شد پاک‌کن! آن زمان برنامه Painter که هنوز مال کورل نبود و شرکتی به نام Fractral Design آن را ساخته بود هم جزو چیزهایی بود که مجانی روی قلم به کاربران داده می‌شد. با این ابزارها کاری که با ماوس نمی‌شد کرد را به راحتی می‌توانستم انجام دهم. گذشته از کیفیت کارها، سرعتم هم بسیار بهتر شد. نقاشی و طراحی کاری شد که از آن لذت می‌بردم چون تا حد زیادی از دست ماوس خلاص شده بودم.
این روزها قلم‌های حساس به لمس بسیار پیشرفته‌تر و بهتر و ارزان‌تر شده‌اند. البته با این قیمت امروز دلار مردن هم گران تمام می‌شه! اما در یک زندگی نرمال که ترامپ نادان را هر روز در تلویزیون نبینی این قلم‌ها ارزان هستند یا لااقل به قیمت‌شان کاملا می‌ارزند. حالا می‌خواهم یک کمی جلوتر بروم و شرح بدهم که با پولی که بابت این‌ها می‌پردازید چی قراره گیرتون بیاد.
با قلم فشاری – که یک عده نادان به آن قلم نوری میگن – درست حس دست گرفتن ابزارهایی مثل قلم و قلم‌مو و نظایر آن را دارید. بنابراین کارتان طبیعی‌تر است. با ماوس راستش طرح نمی‌شود زد مگر با پرروبازی! من خودم زیاد با ماوس طرح زده‌ام اما قلم فشاری تمام تجربیات نقاشی و طراحی محیط فیزیکی معمولی رو برایتان احیا و زنده می‌کند. اگر سابقه این کارها را در جهان عادی داشته باشید با این ابزار در کامپیوتر چندین قدم جلوتر خواهید بود.
قلم فشاری همان‌طوری که از اسمش بر می‌آید نسبت به فشار نوک آن بر لوح همراهش حساس است. توضیح آن که این یک قلم با بدنه پلاستیکی نوک گردی دارد که با آن روی یک لوح کار می‌کنید لوح را هم همراه با قلم فشاری تحویل می‌گیرید و فقط وقتی روی این لوح که به کامپیوترتان وصل است با این قلم حرکت بدهید در صفحه کامپیوترتان طرح یا رنگی که با انتخاب ابزار کامپیوترتان ایجاد می‌شود. خوبی این طرح این است که هر چه قلم را بیشتر روی لوح فشار بدهید، خط یا طرح یا رنگ به آن فشار واکنش نشان می‌دهند. بنابراین بسته به ابزار شدت آن تغییر می‌کند مثلا اگر قلم‌مو باشد با فشار بیشتر طرح ضخیم‌تر و با فشار کمتر نازک‌تر می‌شود. اگر رنگ می‌زنید ممکن است کم رنگی و پررنگی را در اثر فشار کم و زیاد در صحنه ببینید. این‌ها کاملا به ابزارتان بستگی دارد اما اصلا مثل ماوس نیست یک طرح ثابت و تکراری را به طور ثابت تکرار می‌کند و کفرتان را در می‌آورد.
لوحی که قلم فشاری روی آن به کار گرفته می‌شود دارای تکمه‌هایی است که می‌توان آن برای هر کاری که دلتان بخواهید به کار بگیرید چون به خوبی سفارشی می‌شود. برخی از لوح‌ها نقاط حساسی دارند که به شکل تکمه قابل تعریف است. همچنین بسته به پولی که می‌دهید قلم‌ها امکان‌ها و قدرت‌های بیشتری نشان می‌دهند. برخی از قلم‌ها تکمه‌هایی دارند که درست حس تکمه ایربراش معمولی را به شما می‌دهد. برخی کج و راست کردن زاویه قلم و لوح حساس‌اند و این حساسیت امکانات آفرینندگی شما را به صورت بسیار بهتری نمایان می‌کند.
برخی از امکانات برنامه‌هایی مانند فتوشاپ و از آن مهم‌تر کورل پینتر فقط با لوح و قلم فشاری آشکار شده یا بهتر به کار گرفته می‌شوند.
قلم فشاری خارج از حوزه طراحی و نقاشی زیاد به درد نمی‌خورد. اگر فکر می‌کنید که در مثلا نرم‌افزار اکسل از قلم فشاری استفاده کنید، اشتباه می‌کنید. در خارج از این حوزه و در نرم‌افزارهای غیرهنری هنوز ماوس است که حرف آخر را می‌زند. به هیچ وجه از دستش خلاص نمی‌شوید.
چیز دیگری که باید بدانید آن است که خریدن لوح و قلم فشاری شما را نقاش و طراح نمی‌کند. بنابراین اگر طراح یا نقاش نیستید و نمی‌خواهید وارد این حوزه شوید از خریدش صرف‌نظر کنید بهتره! اما البته اگر فکر می‌کنید که با داشتن لوح و قلم فشاری کار طراحی را شروع می‌کنید و پیش می‌روید خریدنش فکر خوبی است. من خودم همین جوری اقدام کردم. داشتن این وسیله سبب شد که وارد حوزه طراحی و نقاشی شوم و به نوعی کار خودم را مدیون آن می‌دانم.
درباره نوعی از قلم که باید انتخاب کنید هیچ نظری نمی‌توانم بدهم. شما و احتیاجات شما را نمی‌شناسم و نمی‌دانم اوضاع مایه تیله‌تان چطوریه. از جانب دیگر برای هر سلیقه و گرایشی در بازار قلم مناسب با قیمت خوب هست و بنابراین باید به شکل موردی با یکی که ذینفع نباشد اما آگاه باشد مشورت کنید. از جانب دیگر اگر در این‌جا لوح و قلم خاصی را پیشنهاد کنم خواننده حق دارد که فکر کند با وارد کننده آن گاوبندی کرده‌ام و شیتیل می‌گیرم. و البته که من مال این کارها نیستم.
This post is an introduction and advice for digital artists on choosing and using a pressure sensitive pen.
Written by: Masoud Shabahang